OCHRONA LASU

Stan sanitarny lasów w Nadleśnictwie Kliniska w celu  zapewnienia trwałości i ciągłości ekosystemów leśnych jest na bieżąco monitorowany. Nadleśnictwo podejmuje  działania ochronne, zgodnie z Instrukcją Ochrony Lasu oraz bieżącymi zaleceniami Zespołu Ochrony Lasu w Szczecinku.

Kondycja zdrowotna lasów będących w zarządzie naszego nadleśnictwa, uzależniona  jest od wielu czynników występujących na tym terenie w różnych okresach oraz  różnym nasileniu. Do czynników mających istotny wpływ na zdrowotność naszych lasów, należą między innymi:

• Czynniki biotyczne: owady, zwierzęta, grzyby;
• Czynniki abiotycznych: susze, silne - porywiste wiatry, gwałtowne opady deszczu, śniegu, gradu oraz przymrozki;
• Czynniki antropogeniczne: pożary, bardzo duża penetracja lasów przez człowieka (grzybobranie, turystyka i rekreacja), zanieczyszczenia gleby, powietrza i wody.
• w ostatnim okresie na terenie naszego nadleśnictwa stwierdzono coraz liczniejsze przypadki, występowania w drzewostanach iglastych „jemioły rozpierzchłej”, która istotnie wpływa na osłabienie kondycji zdrowotnej tych drzewostanów.

OCHRONA PRZED OWADAMI

Owady są stałym elementem każdego ekosystemu, jednak ich zwiększona liczebność,  w szczególności gąsienic lub owadów dorosłych może powodować uszkodzenia drzew w każdym wieku. Drzewa osłabione w wyniku wahań poziomu wód gruntowych, długo trwających suszy lub uszkodzone przez wiatry są często atakowane przez owady liściożerne lub szkodniki wtórne. Dlatego w codziennej pracy staramy się monitorować liczebność owadów na terenach leśnych poprzez systematycznie prowadzone  prace prognostyczne, które pozwalają określić potencjalne zagrożenie drzewostanów, w ostatnim okresie w szczególności kontrolujemy:

• występowanie kornika drukarza, kornika ostrozębnego,
•  brudnicy mniszki oraz barczatki sosnówki – gąsienice w zwiększonych ilościach mogą przez zjadanie igieł przyczynić się do zamierania drzew iglastych
• prowadzimy jesienne poszukiwania szkodników sosny zimujących w ściole.

W pracach prognostycznych oprócz zwykłych obserwacji, stosujemy i korzystamy z pułapek feromonowych, które ułatwiają określenie masowego pojawienia się owadów.

Apelujemy ażeby tego typu pułapek nie zdejmować z drzew i nie niszczyć, należy je pozostawić na miejscu aby mogły spełnić swoje funkcje. W przypadku zauważenia pułapki leżącej na ziemi prosimy o informację do najbliższego leśnictwa lub do nadleśnictwa.

W roku ubiegłym z uwagi na zagrożenie drzewostanów sosnowych ze strony szkodnika pierwotnego (barczatki sosnówki) na terenie naszego nadleśnictwa zaistniała konieczność podjęcia działań ochronnych mających na celu zwalczenie tego szkodnika poprzez "lotniczy oprysk preparatem biologicznym” drzewostanów sosnowych na areale wynoszącym 2440 hektarów.

OCHRONA PRZED ZWIERZYNĄ

Zwierzęta są istotnym składnikiem ekosystemów. W lesie żyje zdecydowana większość polskich gatunków. Niektóre z jeleniowatych, bobry lub dziki mogą powodować uszkodzenia drzew leśnych. Zapotrzebowanie na elementy mineralne jest przyczyną zgryzania pączków lub pędów ( szczególnie młodszych drzewek ) oraz zdzierania kory z młodych drzewek sosnowych, świerkowych. Takie zachowania jeleni i saren może być przyczyną osłabienia i stopniowego zamierania oraz zwiększa podatność roślin na choroby grzybowe lub zasiedlanie przez owady. Dlatego część nowo posadzonych fragmentów lasu zabezpieczamy grodzeniami, które ułatwiają  młodym drzewkom prawidłowy wzrost i rozwój. Grodzenia siatką leśną (Wielokrotnie używaną) wykonujemy na wkopanych słupkach lub mocując do drzew za pomocą opasek.

          Staramy się udostępnić zwierzynie cienką korę przez wykładanie tzw. drzew zgryzowych w ramach prowadzonych prac gospodarczych. Po ścięciu drzew zwierzęta mogą swobodnie ogryzać cienką korę (nazywamy to spałowaniem drzew leżących). Ponadto w celu rozproszenia szkód spowodowanych przez jeleniowate realizujemy program likwidacji części grodzeń, aby zapewnić zwierzętom większą przestrzeń życiową. Istotnym składnikiem codziennej „diety” jest woda. Dlatego udostępniamy na terenach leśnych „oczka wodne”, które gromada wodę oraz stanowią źródło wody dla zwierząt.    

          Na terenie Nadleśnictwa Kliniska obserwujemy coraz liczniejszą populację bobrów. Zwierzęta te są bardzo ważnym ogniwem w odnawianiu zasobów wody na terenach leśnych. Czasami powodują podtopienia fragmentów lasu w okolicach tam lub żeremi – „domków”. W trakcie gromadzenia zapasów czy budowania zbiorników wodnych bobry powodują uszkodzenia cennych domieszek oraz dróg leśnych. Podejmujemy działania aby chronić najcenniejsze domieszki (zabezpieczamy przed „ścinaniem przez bobry”) oraz remontujemy uszkodzone drogi. Poszukiwane i stosowane rozwiązania będą kompromisem – gromadzenie wody oraz obecność bobrów w środowiskach leśnych – dla obu stron.

     Spacer po lesie, podglądanie zwierząt, obserwacje rosnących roślin stanowią ważny element dostępności lasów. Zapraszamy do naszych lasów i życzymy wielu pozytywnych wrażeń.

Tekst. R. Borowski     

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA

Nadleśnictwo Kliniska, zgodnie z Planem urządzenia lasu na lata 2018-2027, zakwalifikowane zostało do I – najwyższej kategorii zagrożenia pożarowego lasu. Zgodnie z powyższym, utrzymanie najwyższego poziomu zabezpieczenia terenów leśnych, staje się zadaniem priorytetowym.

Na poziom zagrożenia pożarowego wpływ mają następujące czynniki:

• Infrastruktura drogowa przebiegająca przez obszary leśne, w tym droga wojewódzka nr 142, ekspresowa S3, droga krajowa nr 10 oraz rozbudowana sieć dróg gminnych i powiatowych;
• Dwie linie kolejowe: Szczecin - Świnoujście (linia nr 401) oraz Szczecin - Poznań (linia nr 351);
• Duża liczba parkingów oraz miejsc postoju pojazdów;
• Częsta obecność osób z pobliskich aglomeracji miejskich, regularnie odwiedzających lasy;
• Występowanie linii energetycznych.

Kluczowym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo wystąpienia pożaru lasu są ekstremalne warunki meteorologiczne, obejmujące: brak opadów atmosferycznych, temperatury powietrza przekraczające 24°C, wilgotność ściółki poniżej 12%, minimalne lub brak zachmurzenia oraz wilgotność względną powietrza poniżej 40%. Zestaw tych parametrów definiuje tzw. „pogodę pożarową”, która sprzyja występowaniu największej liczby pożarów w lasach.

Nadleśnictwo Kliniska dysponuje rozbudowanym systemem czynnych zabezpieczeń przeciwpożarowych, które funkcjonują w trakcie sezonu pożarowego. W głównym budynku znajduje się Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny, z którego dyspozytor monitoruje obszary leśne za pomocą systemu telewizji przemysłowej,
w skład którego wchodzą dwie kamery zamontowane na wieżach przeciwpożarowych. Codziennie teren leśny patroluje kierowca samochodu patrolowo-gaśniczego. Kluczową rolę w systemie ochrony przeciwpożarowej pełnią także pracownicy terenowej Służby Leśnej oraz Pełnomocnicy Nadleśniczego, którzy w przypadku wystąpienia pożaru niezwłocznie stawiają się na miejscu i nadzorują pożarzysko aż do zakończenia działań ratowniczo-gaśniczych.

Integralnym elementem systemu ochrony przeciwpożarowej są także bierne środki zabezpieczające, takie jak pasy przeciwpożarowe typu A, B, Bk oraz D. Na terenie Nadleśnictwa znajdują się ponadto 53 dojazdy pożarowe oraz 20 punktów czerpania wody. Niezastąpioną rolę w wykrywaniu pożarów we wczesnej fazie ich rozwoju odgrywają samoloty patrolowo-gaśnicze. Dzięki ich interwencji możliwe jest skuteczne gaszenie pożarów w zarodku, ograniczając do minimum powierzchnię spaloną. W przypadku dużych areałów, samoloty wspomagają jednostki naziemne
w prowadzeniu działań gaśniczych, nie dopuszczając do dalszego rozprzestrzeniania się ognia.

Podsumowanie sezonu pożarowego 2024

Liczba pożarów: 45

Ogólna powierzchnia pożarów: 3,32 ha

Największa powierzchnia jednego pożaru: 1,32 ha

Najmniejsza powierzchnia jednego pożaru: 0,01

Średnia powierzchnia jednego pożaru: 0,07 ha

Tekst i foto: M.Ciechalska-Hapnik