Nadleśnictwo Kliniska od lat jest jednym z najbardziej palnych jednostek  
w Polsce. W minionym roku pożarów mieliśmy najwięcej, w latach wcześniejszych byliśmy
w pierwszej trójce, jeśli chodzi o ilość takich zdarzeń.

Zaewidencjonowaliśmy  od początku trwania aktualnego sezonu aż 45 pożarów. Łączna ich powierzchnia w 2021 roku to 1,42 ha, a przeciętna wielkość pożaru lasu to zaledwie 0,04 ha. Taka wielkość, przy wysokiej ilości zdarzeń, świadczy o bardzo dużej sprawności w wykrywaniu i skuteczności zwalczania tych niebezpiecznych dla przyrody przypadków.

Spaleniu najczęściej ulegała pokrywa gleby, a  straty powstałe w wyniku pożarów lasu oszacowano na 11 800 zł. 

Zaznaczyć tu należy, że Lasy Państwowe wzięły  na siebie całość spraw i kosztów związanych z wykrywaniem i dogaszaniem pożarów. Jesteśmy także jedynym dysponentem floty samolotów i śmigłowców służących do gaszenia pożarów wielkopowierzchniowych
w kraju. I to Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe finansuje w pełni jej utrzymanie.

Często trudno nam ustalić sprawcę pożaru, Większość przypadków została zaewidencjonowana jako: „z przyczyn nieustalonych”.

W akcjach gaśniczych na terenie zarządzanym przez Nadleśnictwo Kliniska w 2021 roku uczestniczyło ogółem 31 samochodów pożarniczych Państwowej Straży Pożarnej,
22 samochodów pożarniczych Ochotniczej Straży Pożarnej i 10 samolotów gaśniczych.

Dziękujemy wszystkim osobom biorącym udział w akcji bezpośredniej
w ochronie przeciwpożarowej lasu na terenie Nadleśnictwa Kliniska, za ogromne zaangażowanie, profesjonalizm i skuteczne działania w likwidowaniu zarzewi ognia oraz skutków zagrożeń.

Ochrona przeciwpożarowa lasów polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę lasów jako środowiska i mienia przed pożarem poprzez trzy sposoby:

1) zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru lasu;

2) zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru lasu;

3) prowadzenie działań ratowniczych, w tym w szczególności działań gaśniczych.

Pożar lasu to niekontrolowany w czasie i przestrzeni samopodtrzymujący się proces spalania roślinnych i glebowych elementów środowiska leśnego charakteryzujący się emisją cieplną
i dymu oraz któremu towarzyszą zazwyczaj płomienie, wywołujący na ogół straty w środowisku ekologicznym i mieniu, a także zagrażający życiu i zdrowiu ludzi oraz zwierząt.

Główne zagrożenia pożarowe w Nadleśnictwie Kliniska:

• linie kolejowe relacji Szczecin – Świnoujście oraz Szczecin – Stargard drogi:
  • ekspresowe i krajowe: nr 3 i nr 10,
  • wojewódzkie: nr 142 i inne,

• parkingi i miejsca postoju zlokalizowane przy drogach,

• penetracja lasów przez lokalną ludność  oraz turystów,

• linie energetyczne przechodzące przez  tereny leśne,

• Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy  „Torfowisko Reptowo”.

Zabezpieczenie przeciwpożarowe drzewostanów Nadleśnictwa Kliniska:

1. Zapewnienie wymaganej ilości wody – punkty czerpania wody (PCW).

Nadleśnictwo Kliniska posiada 13 własnych PCW spełniających wymagania,
 z pięcioma właścicielami prywatnymi zostały podpisano porozumienia, na mocy których w przypadku pożaru jednostki LP mogą korzystać z zaopatrzenia wodnego.

2. Dojazdy pożarowe.

Nadleśnictwo Kliniska posiada 53 dojazdy pożarowe spełniające  parametry określone w Instrukcji ochrony przeciwpożarowej lasu.

3. Monitoring terenów leśnych.

Teren Nadleśnictwa Kliniska jest monitorowany przez system dwóch kamer telewizji przemysłowej umieszczonych na wieżach przeciwpożarowych, zlokalizowanych:

•  przy siedzibie Nadleśnictwa Kliniska - wieża żelbetowa o wysokości  
   48,5 m n.p.t.
•  przy siedzibie leśnictwa Cisewo w miejscowości Reptowo - maszt ze strunobetonu
  o wysokości  45 m n.p.t.

4. Prognozowanie zagrożenia pożarowego lasu.

Celem prognozowania jest określenie możliwości zaistnienia pożaru, wyrażonej stopniem zagrożenia pożarowego lasu. Stopień zagrożenia pożarowego lasu decyduje o zadaniach i przedsięwzięciach organizacyjnych, które powinny być podjęte przez służbę leśną.

Stopień ten jest ustalany o godzinie 9.00 i 13.00 na podstawie pomiarów parametrów meteorologicznych (temperatury i wilgotności względnej powietrza oraz dobowej sumy opadu atmosferycznego) a także wilgotności ściółki sosnowej, będącej wskaźnikowym materiałem palnym, ze względu na dominujący udział sosny w polskich lasach.

Określanie stopnia zagrożenia pożarowego lasu wykonywane jest przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych z wykorzystaniem własnej, zautomatyzowanej sieci meteorologicznych punktów pomiarowych, która obejmuje prognostyczne i pomocnicze punkty pomiarowe, usytuowane na terenach leśnych.

5. Okresowy zakaz wstępu do lasu.

Wprowadzany jest przez Nadleśniczego, przy dużym zagrożeniu pożarowym, jeżeli przez
5 kolejnych dni wilgotność ściółki mierzona o godzinie 9.00 będzie niższa niż 10%.

6. Baza sprzętu przeciwpożarowego.

Wyposażenie zgodne z Instrukcją ochrony przeciwpożarowej lasu: hydronetki plecakowe, tłumice, szpadle, motopompa pływająca, środek pianotwórczy.

7. Obsługa ochrony przeciwpożarowej.  

Szybkie wykrywanie pożarów było możliwe dzięki osobom dyżurującym w Punkcie Alarmowo-Dyspozycyjnym oraz kierowcy samochodu patrolowo – gaśniczego. Nadleśnictwo Kliniska posiada własny samochód patrolowo – gaśniczy  Toyota Hillux ze zbiornikiem o pojemności 400l. l

8. Pracownicy nadleśnictwa.

Ogromną rolę odegrają pracownicy Nadleśnictwa, osoby pełniące funkcje Pełnomocników Nadleśniczego oraz specjaliści Służby Leśnej, Leśniczowie i Podleśniczowie, którzy w przypadku powstania zagrożenia są na miejscu i dozorują obszar pożarzyska do zapewnienia całkowitego bezpieczeństwa pobliskich drzewostanów.

9. Straż pożarna.

Nieoceniony jest również wysiłek jednostek PSP oraz OSP, bez których pomocy nie udałoby się opanować niszczącego działania ognia.

10. Mieszkańcy okolicznych miejscowości.

Duży wkład wykrywania zarzewi ognia mają także osoby, które przebywają w lesie. Czy to turyści, czy mieszkańcy okolicznych miejscowości. Ich szybkie sygnały daja nam szansę na szybką reakcję i podejmowanie walki z żywiołem w najszybszym możliwym czasie.

Jak zachować się podczas pożaru lasu?

Jeżeli jest to zarzewie pożaru i zauważysz tlącą się pokrywę ściółkową, trawę, pojedyncze gałęzie na niewielkiej powierzchni, a także zboże lub ściernisko podejmij próbę jego ugaszenia.

Jeżeli jest to pożar niemożliwy do ugaszenia przy pomocy dostępnych środków należy wówczas:

• sprawdzić czy jesteś w bezpiecznym miejscu, jeśli nie – UCIEKAĆ !!!

• sprawdzić, co się pali, ustalić dokładny „adres” pożaru,
• zawiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia,

• zaalarmować Straż Pożarną 998, policję 997,
  skorzystać z telefonu alarmowego 112,
  zawiadomić osoby funkcyjne (leśniczy, strażnik leśny itp.)
• podać zebrane wcześniej informacje – cechy charakterystyczne pożaru (co się pali, gdzie, czy występuje zagrożenie pożarowe dla ludzi, obszarów miejskich ?)
• podać swoje dane osobowe: imię, nazwisko, numer telefonu.

Apelujemy  o szczególną ostrożność podczas przebywania w okolicach terenów leśnych oraz zgłaszanie każdego niepokojącego zdarzenia bezpośrednio do Nadleśnictwa bądź na numery alarmowe. Przypominamy, że w dalszym ciągu obowiązuje zakaz używania otwartego ognia, w tym rozpalania ognisk, grilla, palenia tytoniu, również w obrębie obiektów turystycznych.

Życzymy bezpiecznych i słonecznych wakacji !!!

Tekst: Tomasz Tomaszewicz