Asset Publisher Asset Publisher

ochrona lasu

OCHRONA LASU

Stan sanitarny lasów w Nadleśnictwie Kliniska jest na bieżąco monitorowany. Działania w terenie są podejmowane w celu zapewnienia trwałości i ciągłości ekosystemów leśnych.

Kondycja zdrowotna naszych lasów jest zależna od wielu czynników:

  • biotycznych: owady, zwierzęta, grzyby
  • abiotycznych: susza, silne, porywiste wiatry, gwałtowne opady deszczu   i gradu, przymrozki
  • antropogenicznych: pożary, turystyka i rekreacja, zanieczyszczenia gleby, powietrza i wody

 

OCHRONA PRZED OWADAMI

Owady są stałym elementem każdego ekosystemu. Dlatego w codziennej pracy staramy się monitorować liczebność owadów na terenach leśnych. Zwiększone występowanie gąsienic lub owadów dorosłych może powodować uszkodzenia drzew w każdym wieku. Drzewa osłabione przez wahania poziomu wód gruntowych, okresami suszy lub uszkodzone przez wiatry są często atakowane przez owady liściożerne lub szkodniki wtórne. Dlatego prowadzimy prace prognostyczne, które pozwalają określić potencjalne zagrożenie dla drzew:

  • kontrolujemy występowanie kornika drukarza, kornika ostrozębnego
  • kontrolujemy liczebność brudnicy mniszki oraz barczatki sosnówki – gąsienice w zwiększonych ilościach mogą przez zjadanie igieł przyczynić się do zamierania drzew iglastych
  • prowadzimy jesienne poszukiwania szkodników sosny zimujących w ściole

W pracach prognostycznych korzystamy z pułapek feromonowych, które ułatwiają określenie masowego pojawienia się owadów.

Apelujemy aby po obejrzeniu takiej pułapki pozostawić ją na miejscu aby mogła spełnić swoje zadanie. W przypadku zauważenia pułapki leżącej na ziemi prosimy  o informację do najbliższego leśnictwa lub do nadleśnictwa.

 

OCHRONA PRZED ZWIERZYNĄ

          Zwierzęta są istotnym składnikiem ekosystemów. W lesie żyje zdecydowana większość polskich gatunków. Niektóre z jeleniowatych, bobry lub dziki mogą powodować uszkodzenia drzew leśnych. Zapotrzebowanie na elementy mineralne jest przyczyną zgryzania pączków lub pędów ( szczególnie młodszych drzewek ) oraz zdzierania kory z młodych drzewek sosnowych, świerkowych. Takie zachowania jeleni i saren może być przyczyną osłabienia i stopniowego zamierania oraz zwiększa podatność roślin na choroby grzybowe lub zasiedlanie przez owady. Dlatego część nowo posadzonych fragmentów lasu zabezpieczamy grodzeniami, które ułatwiają  młodym drzewkom prawidłowy wzrost i rozwój. Grodzenia siatką leśną (Wielokrotnie używaną) wykonujemy na wkopanych słupkach lub mocując   do drzew za pomocą opasek.

          Staramy się udostępnić zwierzynie cienką korę przez wykładanie tzw. drzew zgryzowych w ramach prowadzonych prac gospodarczych. Po ścięciu drzew zwierzęta mogą swobodnie ogryzać cienką korę (nazywamy to spałowaniem drzew leżących). W roku 2023 wyłożyliśmy w ten sposób drzewa do zgryzania (ogryzania kory) na powierzchni około 568 ha. Ponadto w celu rozproszenia szkód spowodowanych przez jeleniowate realizujemy program likwidacji części grodzeń, aby zapewnić zwierzętom większą przestrzeń życiową. Istotnym składnikiem codziennej „diety” jest woda. Dlatego udostępniamy na terenach leśnych „oczka wodne”, które gromada wodę oraz stanowią źródło wody dla zwierząt.    

          Na terenie Nadleśnictwa Kliniska obserwujemy coraz liczniejszą populację bobrów. Zwierzęta te są bardzo ważnym ogniwem w odnawianiu zasobów wody na terenach leśnych. Czasami powodują podtopienia fragmentów lasu w okolicach tam lub żeremi – „domków”. W trakcie gromadzenia zapasów czy budowania zbiorników wodnych bobry powodują uszkodzenia cennych domieszek oraz dróg leśnych. Podejmujemy działania aby chronić najcenniejsze domieszki (zabezpieczamy przed „ścinaniem przez bobry”) oraz remontujemy uszkodzone drogi. Poszukiwane i stosowane rozwiązania będą kompromisem – gromadzenie wody oraz obecność bobrów w środowiskach leśnych – dla obu stron.

          Spacer po lesie, podglądanie zwierząt, obserwacje rosnących roślin stanowią ważny element dostępności lasów. Zapraszamy do naszych lasów i życzymy wielu pozytywnych wrażeń.

Tekst.J.Sidorko         

 

 

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA

 

Nadleśnictwo Kliniska, zgodnie z Planem urządzenia lasu na lata 2018-2027, zakwalifikowane zostało do I – najwyższej kategorii zagrożenia pożarowego lasu. Zgodnie z powyższym, utrzymanie najwyższego poziomu zabezpieczenia terenów leśnych, staje się zadaniem priorytetowym.

 

Na poziom zagrożenia pożarowego wpływ mają następujące czynniki:

  • Infrastruktura drogowa przebiegająca przez obszary leśne, w tym droga wojewódzka nr 142, ekspresowa S3, droga krajowa nr 10 oraz rozbudowana sieć dróg gminnych i powiatowych;
  • Dwie linie kolejowe: Szczecin - Świnoujście (linia nr 401) oraz Szczecin - Poznań (linia nr 351);
  • Duża liczba parkingów oraz miejsc postoju pojazdów;
  • Częsta obecność osób z pobliskich aglomeracji miejskich, regularnie odwiedzających lasy;
  • Występowanie linii energetycznych.

Kluczowym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo wystąpienia pożaru lasu są ekstremalne warunki meteorologiczne, obejmujące: brak opadów atmosferycznych, temperatury powietrza przekraczające 24°C, wilgotność ściółki poniżej 12%, minimalne lub brak zachmurzenia oraz wilgotność względną powietrza poniżej 40%. Zestaw tych parametrów definiuje tzw. „pogodę pożarową”, która sprzyja występowaniu największej liczby pożarów w lasach.

Nadleśnictwo Kliniska dysponuje rozbudowanym systemem czynnych zabezpieczeń przeciwpożarowych, które funkcjonują w trakcie sezonu pożarowego. W głównym budynku znajduje się Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny, z którego dyspozytor monitoruje obszary leśne za pomocą systemu telewizji przemysłowej,
w skład którego wchodzą dwie kamery zamontowane na wieżach przeciwpożarowych. Codziennie teren leśny patroluje kierowca samochodu patrolowo-gaśniczego. Kluczową rolę w systemie ochrony przeciwpożarowej pełnią także pracownicy terenowej Służby Leśnej oraz Pełnomocnicy Nadleśniczego, którzy w przypadku wystąpienia pożaru niezwłocznie stawiają się na miejscu i nadzorują pożarzysko aż do zakończenia działań ratowniczo-gaśniczych.

Integralnym elementem systemu ochrony przeciwpożarowej są także bierne środki zabezpieczające, takie jak pasy przeciwpożarowe typu A, B, Bk oraz D. Na terenie Nadleśnictwa znajdują się ponadto 53 dojazdy pożarowe oraz 20 punktów czerpania wody. Niezastąpioną rolę w wykrywaniu pożarów we wczesnej fazie ich rozwoju odgrywają samoloty patrolowo-gaśnicze. Dzięki ich interwencji możliwe jest skuteczne gaszenie pożarów w zarodku, ograniczając do minimum powierzchnię spaloną. W przypadku dużych areałów, samoloty wspomagają jednostki naziemne
w prowadzeniu działań gaśniczych, nie dopuszczając do dalszego rozprzestrzeniania się ognia.

 

Podsumowanie sezonu pożarowego 2024

Liczba pożarów: 45

Ogólna powierzchnia pożarów: 3,32 ha

Największa powierzchnia jednego pożaru: 1,32 ha

Najmniejsza powierzchnia jednego pożaru: 0,01

Średnia powierzchnia jednego pożaru: 0,07 ha

 

Tekst i foto: M.Ciechalska-Hapnik


Asset Publisher Asset Publisher

Back

2 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł

2 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł

Lasy Państwowe od wielu lat realizują szereg bardzo ważnych inicjatyw służących bagnom, mokradłom i terenom podmokłym, jak również ochronie szeroko rozumianych zasobów wodnych w polskich lasach. W ramach projektów małej retencji w ostatnich latach leśnicy zbudowali na zarządzanych przez siebie terenach 9500 polderów, zastawek i progów zwalniających, zatrzymujących wodę w lesie.

„Bagna dla naszej wspólnej przyszłości” to hasło tegorocznej edycji Światowego Dnia Mokradeł, które w dobie zmiany klimatu i okresowej suszy w polskich lasach leśnicy powtarzają od lat. To oni, jako przyrodnicy, prowadząc wielofunkcyjną gospodarkę leśną mają świadomość tego, jak cennym zasobem w środowisku leśnym jest woda.

Wychodząc z propozycją objęcia szczególną ochroną 17% powierzchni Lasów Państwowych – czyli obszaru 1,2 mln ha będących w zarządzie PGL LP, leśnicy ujęli w tym zestawieniu wiele cennych przyrodniczo siedlisk, w tym także mokradłowych. Bo lasy to bardzo skomplikowane ekosystemy, które dziś, w dobie zmian klimatu, wymagają szczególnej uwagi i troski, wyrażonej indywidualnym podejściem i dostosowaniem prowadzonych działań gospodarczych do warunków przyrodniczych i klimatycznych – powiedział Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

W ramach projektów małej retencji leśnicy realizują szereg zadań służących gromadzeniu i zatrzymywaniu wody w lesie oraz spowolnieniu powierzchniowego spływu:

  • Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
    – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych, zwany
    też projektem małej retencji nizinnej
    . Projekt stanowi obecnie kontynuację działań realizowanych przez leśników od 2007 roku, których celem jest wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia powodowane zmianą klimatu poprzez realizację kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych. Projekt ma również na celu minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych, jak choćby susze, pożary czy też powodzie i podtopienia.
  • Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
    – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich, zwany też małą retencją górską. W ramach projektu realizowane są zadania zbliżone do zakresu wpisującego się w małą retencję nizinną, aczkolwiek z uwagi na lokalizację projektu – tereny górskie – projekt bezpośrednio wpływa ma wzmocnienie górskich ekosystemów leśnych. Projekt m.in. minimalizuje negatywne skutki intensywnych i długotrwałych opadów atmosferycznych, ekstremalnego przepływu wód w korytach, spływów powierzchniowych oraz niezwykle destrukcyjnego działania wód wezbraniowych.

Lasy Państwowe prowadzą również projekt „Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo”. Jego najważniejszym celem jest przywrócenie funkcji lub utrzymanie stanu bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych pozostających w zarządzie PGL LP na obszarach Sieci Natura 2000 i poza nimi. Projekt został uwzględniony w wykazie planowanych operacji o znaczeniu strategicznym w Programie Operacyjnym FEnIKS. Projekt opiera się o współpracę jednostek LP (ponad 120 nadleśnictw) z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu oraz z Centrum Ochrony Mokradeł.

– O tym, że bez wody nie ma życia – zarówno dla przyrody, jak i dla człowieka, wiedzą wszyscy, jednakże w kwestiach edukacji przyrodniczej, dotyczącej cennych ekosystemów bagiennych i mokradeł, mamy jeszcze wiele do zrobienia. Tereny podmokłe to bardzo często unikalne miejsca występowania chronionych gatunków flory i fauny, dom dla wielu owadów oraz ostoje populacji ptaków – dodaje dyrektor Koss.

Leśnicy dbają o mokradła i tereny bagienne nie tylko od święta! Każdego roku, w ramach zajęć edukacyjnych prowadzonych przez leśników, tysiące osób: dzieci, młodzieży i ludzi dorosłych, poznają niezwykły świat ekosystemów leśnych, których funkcjonowanie jest uzależnione od wody. Lasy to niezwykle złożone i bardzo wrażliwe obiekty przyrodnicze, w których niedobór lub brak wody objawiają się na wiele sposobów: od zanikania określonych gatunków roślin i zwierząt, po osłabienie, choroby i zamieranie całych fragmentów lasów. Świadomość zagrożeń, które niesie ze sobą zmiana klimatu i to jak możemy starać się im przeciwdziałać, łagodząc jej skutki, to zagadnienia, na które edukatorzy leśni starają się uwrażliwić jak największe grono odbiorców.

Leśnicy postrzegają lasy ekosystemowo, jako swoiste systemy „naczyń połączonych”. Oznacza to nic innego jak to, że lasy to nie tylko drzewa, ale też m.in. rezerwuar zasobów wodnych, tworzących każdorazowo unikalne, leśne mikroklimaty, warunkujący wilgotność siedlisk, a co za tym idzie – kształtujący bogactwo przyrodnicze danego obszaru.