Asset Publisher
LKP "Puszcze Szczecińskie"
Od 1 lipca 1996 roku Nadleśnictwo jest częścią Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcze Szczecińskie". Utworzenie Kompleksów Promocyjnych (LKP) było wyrazem nowego podejścia do zasad gospodarowania zasobami leśnymi. LKP powołano w celu wdrażania udoskonalonych zasad oraz metod działań gospodarczych i ochronnych, a także prowadzenia edukacji przyrodniczo-leśnej społeczeństwa.
LKP "Puszcze Szczecińskie" zajmuje powierzchnię 61070 ha, obejmując swoim zasięgiem: Nadleśnictwo Kliniska, Nadleśnictwo Trzebież, Nadleśnictwo Gryfino (obręb leśny Rozdoły), Lasy Miejskie miasta Szczecina oraz Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny "Świdwie".
Od ponad 25 lat Leśny Kompleks Promocyjny przybliża społeczeństwu wiedzę o prowadzonej przez leśników gospodarce leśnej.
Leśny Kompleks Promocyjny "Puszcze Szczecińskie" obejmuje swoim zasięgiem trzy wielkie kompleksy leśne Puszcz: Bukowej, Goleniowskiej i Wkrzańskiej o bardzo zróżnicowanych warunkach przyrodniczo - leśnych.
Specyficznymi cechami LKP "Puszcze Szczecińskie" są:
- kompleks trzech zwartych obszarów puszczańskich o zróżnicowanych warunkach przyrodniczych,
- ważna pozycja tych obszarów w ogólnokrajowym systemie ochrony przyrody,
- zróżnicowane możliwości udostępniania lasów oraz prowadzenia edukacji leśnej,
- położenie w sąsiedztwie dużej aglomeracji miejskiej (Szczecin, Stargard Szczeciński, Goleniów, Gryfino, Police),
- w skład wchodzą lasy miejskie,
- położenie przy granicy polsko - niemieckiej.
W lasach LKP każdy turysta i miłośnik przyrody znajdzie możliwość realizacji swoich pasji i upodobań. Na licznych szlakach turystycznych, konnych i rowerowych ścieżkach można aktywnie wypocząć w bliskim kontakcie z naturą. Obiekty i ścieżki edukacyjne dają możliwość pogłębiania wiedzy przyrodniczej w powiązaniu z jej realizacją w terenie. Każdy, nawet krótki spacer po lesie to wspaniała okazja do odprężenia i regeneracji sił do dalszej pracy i nauki.
Puszcza Goleniowska
Rozległa, polodowcowa równina ciągnąca się wzdłuż wschodnich wybrzeży Jeziora Dąbie i Roztoki Odrzańskiej jest w znacznej części pokryta przez liczącą niemal 60 000 ha Puszczę Goleniowską. Tworzą ją głównie porastające dość ubogie piaszczyste gleby bory sosnowe z nielicznymi fragmentami lasów dębowych, bukowych, olszowych i jesionowych. Charakterystyczną cechą tutejszego krajobrazu jest przecinająca Puszczę z północy na południe dolina rzeki Iny wraz z pasem urokliwych śródleśnych łąk, na których występuje wiele ciekawych zbiorowisk łąkowych i bagiennych, w znacznej części uznanych za użytki ekologiczne. Bardzo ciekawą rzeką jest też Gowienica, która w swym środkowym biegu meandrując w głębokich wąwozach tworzy krajobrazy wyjątkowej urody. Występuje tu też kilka niedużych jezior: Ostrowo, Przybiernowskie, Długie, Trzęsacz, Lewino i Zielonczyn. Liczne obniżenia terenu, szczególnie w południowej części, zajmują rozległe torfowiska z bogatą florą, z licznymi gatunkami rosiczek i storczyków. "Herbowym" ptakiem tego obszaru jest coraz pospolitszy żuraw, najlepiej widzialny i słyszalny w trakcie wiosennych godów. Ubogie, mało przydatne rolniczo gleby były przyczyną, że Puszcza nie podlegała karczunkom, przez stulecia służyła głównie jako teren polowań książąt zachodnio-pomorskich. Świadectwem tych czasów jest istniejący do dziś zameczek myśliwski w Dąbiu. Sprzyjająca łowom obfitość zwierzyny pozostała do dzisiaj – nadal występują tu licznie niemal wszystkie gatunki zwierząt łownych. Rozległe i bezludne bory w okresie wojny trzydziestoletniej stały się nawet siedzibą rozbójniczych band. Dopiero z początkiem XVIII wieku rozpoczął się organizowany przez państwo pruskie proces stopniowego zasiedlania tych terenów. Związane z nim karczunki lasów w pierwszej kolejności dotknęły rosnące na żyźniejszych siedliskach lasy liściaste i mieszane. Przyczyniło się to do powstania dzisiejszej, dość ubogiej i monotonnej struktury lasów Puszczy Goleniowskiej. Dla przywrócenia naturalnego charakteru drzewostanów, od kilkudziesięciu już lat na bardzo dużą skalę prowadzi się tu ich przebudowy, polegające na wprowadzaniu różnych gatunków drzew liściastych tam gdzie rosnąca dotąd sosna zajmuje niewłaściwe dla niej siedliska. W nadleśnictwie prowadzona jest rezerwatowa hodowla konika polskiego. Ich liczący już ponad 40 sztuk tabun, żerując pomaga zachować bioróżnorodność nadrzecznych łąk, oraz zjada zagrażające leśnym uprawom chwasty. Lasy Nadleśnictwa Kliniska zaliczone zostały do dwóch obszarów Dyrektywy Ptasiej oraz trzech obszarów Dyrektywy Siedliskowej sieci Natura 2000. Puszcza Goleniowska jest również jednym z najważniejszych miejsc występowania bielika w Polsce. Dla ochrony tego gatunku i innych dużych ptaków drapieżnych – rybołowa, kani rudej i czarnej oraz orlika krzykliwego utworzono ponad 60 stref chroniących ich miejsca gniazdowania i łowów. Wyjątkowym pomnikiem przyrody tego obszaru jest rosnąca obok siedziby Nadleśnictwa Kliniska, ponad 465-letnia lipa "Anna". Puszcza Goleniowska jest obszarem bardzo atrakcyjnym dla rekreacji ze względu na walory zdrowotne sosnowych borów oraz doskonałe możliwości zbioru jagód i grzybów. Liczne obiekty turystyczne, znakowane szlaki piesze, konne i rowerowe powodują, że dla bardzo wielu mieszkańców Szczecina jest ulubionym miejscem wypoczynku. Wchodząca w skład LKP „Puszcze Szczecińskie" południowa część Puszczy zarządzana przez Nadleśnictwo Kliniska liczy 23 806,49 ha powierzchni, zaś jej południowy skraj tworzy największy kompleks Lasów Miejskich miasta Szczecina położonych po prawej stronie Odry - Uroczyska Dąbie, Wielgowo i Jezierzyce. Przy Nadleśnictwie Kliniska działa Ośrodek Edukacji Przyrodniczo – Leśnej.
Puszcza Wkrzańska
Puszcza Wkrzańska, to ogromny kompleks leśny rozciągający się po obu stronach granicy polsko – niemieckiej, na odcinku od Nowego Warpna do Kołbaskowa. Całkowita powierzchnia Puszczy wynosi około 1550 km2, z czego po stronie polskiej znajduje się tylko 337 km2. Jej nazwa wywodzi się od płynącej po niemieckiej stronie rzeki Wkry (niem. Uecker), a także plemienia Wkrzan zamieszkującego kiedyś te tereny. Lasy polskiej części Puszczy zajmują obszar pomiędzy zachodnią granicą Polski i Zalewem Szczecińskim, a jej południowa część wchodzi w granice Szczecina. Tereny te były zasiedlane już w czasach prehistorycznych czego świadectwem są m.in. obozowisko z VII-VI w. p.n.e.
w okolicach Tanowa, grodziska słowiańskie i kurhanowe cmentarzysko z IX w. koło Dobrej. Z późniejszych czasów pochodzi pałac w Stolcu, w którego parku rośnie największy cis na Pomorzu Zachodnim, o obwodzie niemal 2,5 m.
Jest to obszar bardzo zróżnicowany przyrodniczo. W przeważającej części leży na terenie równinnym urozmaiconym jeziorami, rzekami, łąkami leśnymi, wydmami, bagnami, torfowiskami, a także osadami ludzkimi. Najbardziej wyraźny zespół wydm stanowią Komorze Góry, Piaskowa Góra i Białe Wydmy. Większe obszary torfowiskowe znajdują się nad rzeczką Karpiną i w okolicach jeziora Świdwie. Oprócz największego – jeziora Świdwie, występuje też kilka mniejszych, tj.: Piaski, Karpino, Głębokie, Bartoszewo oraz nadgraniczne: Myśliborskie Małe, Myśliborskie Wielkie i Stolsko. Jeziora otaczają w wielu miejscach torfowiska przejściowe i ekstensywnie użytkowane łąki. Ważniejszymi rzekami przepływającymi przez puszczę są Wkra i Gunica oraz Randow. Około 80% powierzchni Puszczy to bory sosnowe. Porastają one prawie całą środkową i północną część. Na południu i zachodzie więcej jest lasów mieszanych bukowo– sosnowych, a tam gdzie gleba jest bogatsza, nawet lite buczyny i dąbrowy.
Na podmokłych gruntach rosną olszyny z domieszką brzozy. Znajdują się tutaj także torfowiska typu atlantyckiego z brzozą omszoną. Dzisiejsze lasy w przeważającej części są sadzone przez człowieka, ale z zachowaniem naturalnych struktur gatunkowych i wiekowych. Świadczą o tym liczące ponad 150 lat starodrzewia sosnowe w południowej części Puszczy. Tam, gdzie formacją naturalną był las liściasty i mieszany, wciąż rosną stare okazy dębów i buków. Występuje tu wiele chronionych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Odnotowano tu obecność ponad 170 gatunków ptaków, w tym blisko 120 lęgowych. Najcenniejszym obiektem przyrodniczym Puszczy jest rezerwat przyrody „Świdwie"o pow. 891 ha obejmu-jący jezioro Świdwie i przyległe do niego bagna, pola i lasy. Jest to miejsce lęgów, odpoczynku i żerowania licznych gatunków ptactwa. Jego znaczenie dla europejskiej sieci korytarzy ekologicznych spowodowało zaliczenie Puszczy aż do trzech obszarów „Dyrektywy Ptasiej" - dokumentu regulującego ochronę gatunków
i siedlisk w skali europejskiej. Ośrodek Dydaktyczno – Muzealny „Świdwie" sprawuje nadzór nad rezerwatem przyrody oraz prowadzi edukację przyrodniczą.
Obszar Puszczy Wkrzańskiej jest jednocześnie miejscem aktywnego wypoczynku dla mieszkańców Szczecina i Polic - pieszych i rowerowych wypraw oraz zbioru jagód i grzybów. Jezioro Głębokie jest najpopularniejszym w Szczecinie miejscem relaksu nad wodą, zaś otaczające je ścieżki cały rok służą spragnionym ciszy i odpoczynku mieszkańcom miasta. Obok siedziby Nadleśnictwa Trzebież działa od roku 2013-tego Transgraniczny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Zalesiu gdzie w interaktywny sposób co roku ponad 20 tys. osób poznaje otaczającą nas przyrodę.
Większością obszaru Puszczy (24974 ha) zarządza Nadleśnictwo Trzebież, zaś sam jej południowy skraj wchodzi w skład Lasów Miejskich miasta Szczecina.
Puszcza Bukowa
Rozciągające się wzdłuż południowych granic Szczecina pasmo Wzgórz Bukowych pokrywa licząca 7600 ha Puszcza Bukowa. Sięgające niemal 150 m n.p.m. strome wzgórza pokryte są bukowymi i dębowymi lasami o najwyższej wartości gospodarczej i przyrodniczej. Są one pasem starszych moren mocno przekształconych powierzchniowo przez ostatnie zlodowacenie. W ich wyniku przekraczające znacznie 100 m n.p.m. wzniesienia (najwyższe Bukowiec – 149 m n.p.m) zostały porozcinane siecią głębokich dolin, jarów i parowów, w obniżeniach terenu znajdują się oczka wodne i torfowiska, miejscami licznie występują głazy narzutowe. Wspaniałą ozdobą krajobrazu są liczne, mocno meandrujące potoki,z których największe to Chojnówka, Rudzianka i Kłobucki Potok. Łuskowa budowa geologiczna sprawiła, iż mamy tu do czynienia z ciekawym zjawiskiem zanikania strumieni. W granicach Puszczy znajduje się 13 jezior, z których największe to Jezioro Binowskie (52,4 ha) i Jezioro Glinna (75,6 ha), połączone siecią cieków wodnych z innymi mniejszymi jeziorkami. Na północno - zachodnim skraju Puszczy znajduje się malownicze Jezioro Szmaragdowe (2,6 ha), które powstało w miejscu zalanej w 1925 roku kopalni wapieni kredowych.
Urozmaicona rzeźba terenu oraz różnorodne warunki mikroklimatyczne uwarunkowały kształtowanie się różnych siedlisk, co z kolei umożliwiło wykształcenie się rozmaitych zbiorowisk roślinnych. Największą powierzchnię na terenie Puszczy zajmują oczywiście lasy, a ich najważniejszym składnikiem jest buczyna pomorska. Drugim pod względem zajmowanej powierzchni gatunkiem jest dąb, w wielu miejscach występują też olsze, graby, jesiony, brzozy. W zachodniej części Puszczy, w miarę zbliżania się do doliny Odry szybko zwiększa się udział sosny. Miejscami występują też sztucznie wprowadzone do drzewostanów świerki i modrzewie. Gatunki takie jak wiąz, osika czy jawor są znacznie rzadsze i występują na ogół tylko w formie jednostkowych domieszek. W obniżeniach terenu występują liczne, choć niewielkie torfowiska niskie i przejściowe. Wyróżniono tutaj 13 leśnych i 73 nieleśne zespoły florystyczne z 1100 gatunkami roślin naczyniowych, w tym 58 prawnie chronionymi i 210 gatunkami fauny prawnie chronionej. Najcenniejsze wartości przyrodnicze chronione są w sześciu rezerwatach leśnych na powierzchni ponad 700 ha.
W położonym na południowym skraju Puszczy Bukowej Ogrodzie Dendrologicznym w Glinnej rośnie wiele gatunków egzotycznych drzew i krzewów, nigdzie indziej nie przetrzymujących warunków naszych zim. Rośnie tutaj ponad 1100 egzemplarzy niemal 800 gatunków drzew i krzewów. Szczególnie bogato reprezentowana jest dendroflora Ameryki północnej oraz Azji południowo –wschodniej. Pierwszą rocznicę śmierci Jana Pawła II uczczono posadzeniem w ogrodzie „Dębu papieskiego" oraz umieszczeniem pamiątkowego głazu i tablicy. Obok Ogrodu mieści się Punkt Informacji Przyrodniczo – Leśnej Nadleśnictwa Gryfino.
Piękne stare drzewostany z bogatą florą i fauną, pomnikowymi drzewami i licznymi jeziorami są dla mieszkańców Szczecina ulubionym obszarem rekreacji i turystyki. Liczne obiekty turystyczne, a także gęsta sieć szlaków turystycznych ułatwiają bliższy kontakt z przyrodą. Dla ochrony walorów krajobrazowych tego obszaru w roku 1981 roku utworzono Szczeciński Park Krajobrazowy „Puszcza Bukowa", a od roku 2005 Puszcza wchodzi w skład obszarów Dyrektywy Siedliskowej sieci „NATURA 2000". Teren Puszczy Bukowej jest zarządzany przez Nadleśnictwo Gryfino, jedynie jej północno - zachodni skraj stanowi własność Gminy Miasto Szczecin.
Asset Publisher
Pożary w lasach – ekstremalne warunki pogodowe
Pożary w lasach – ekstremalne warunki pogodowe
Większość z nas bardzo cieszą ostatnie promienie słońca, jakie pojawiły się wraz z końcem wakacji i początkiem roku szkolnego, jednak dla leśników i osób zajmujących się ochroną przeciwpożarową jest to wyjątkowo trudny i wymagający pełnej gotowości czas. Wysokie temperatury w ciągu dnia, sięgające nawet 35 °C
i przede wszystkim brak ulewnych opadów deszczu od kilku tygodni sprawiają, że poziom zagrożenia pożarowego na terenach leśnych stale rośnie. Tylko od połowy sierpnia zaewidencjonowaliśmy 8 pożarów, a spaleniu uległa pokrywa gleby na powierzchni ponad pół hektara.
Apelujemy o rozwagę i szczególną ostrożność podczas przebywania na terenach leśnych. Pamiętajmy o podstawowych zasadach bezpieczeństwa:
- Nie rozpalamy otwartego ognia w lesie oraz do 100 m od jego granicy. Nie palimy papierosów, a ogniska rozpalamy tylko w miejscach wyznaczonych przez Nadleśniczego.
- Wszystko co przynosimy do lasu również z niego zabieramy. Wszelkie odpady i śmieci stanowią dodatkowy, doskonały materiał zapalny.
- Nie wjeżdżamy do lasu pojazdem silnikowym. Rozgrzany samochód stanowi potencjalne źródło zagrożenia.
Serdecznie zachęcamy wszystkich do odwiedzania naszych urokliwych lasów, korzystania ze ścieżek edukacyjnych i obiektów turystycznych, jednak pamiętajmy o bezpieczeństwie, ponieważ przy tak wysokiej temperaturze straty w ekosystemie są niejednokrotnie nieodwracalne.
Tekst i foto - M.Hapnik-Ciechalska